Innowacyjna szkoła zawodowa

Zachwycamy się edukacją w innych krajach stawiając tamtejsze rozwiązania jako przykład dla polskich szkół nie znając naszych, polskich liderów nowoczesnej edukacji. Akademia Szkolnictwa w Inowrocławiu jest jedną ze szkół, które (…) lokują się w gronie innowacyjnych szkół XXI wieku. O tajemnicę sukcesu zapytałem Halinę Petę – dyrektor Akademii Szkolnictwa w Inowrocławiu.

S.K. Akademia Szkolnictwa w Inowrocławiu od samego początku swego istnienia postawiła na najnowsze technologie cyfrowe, szczególnie na rozwiązania rodem z e-learningu. Jak to się sprawdza w szkole zawodowej?

Halina Peta: W naszej szkole, w ciągu zaledwie kilku miesięcy powstały e-learningowe platformy edukacyjne dla wszystkich typów kształcenia zawodowego umożliwiające uczniom i nauczycielom naszej szkoły prowadzenie zajęć z wykorzystaniem narzędzi kształcenia na odległość. Udostępniamy naszym uczniom i nauczycielom dostęp do czterech platform e-learningowych Moodle dla zawodów fryzjer, cukiernik, mechanik samochodowy oraz elektryk. Na platformach tych znajduje się kilkadziesiąt profesjonalnych kursów dostosowanych do podstawy programowej kształcenia w tych zawodach.

S.K. Platformy e-learningowe to nietypowe zasoby w szkole zawodowej. Jak wykorzystywane są te kursy przez uczniów i nauczycieli Akademii Szkolnictwa?

H.P. Zastosowanie tego rozwiązania pozwoliło na stworzenie bazy interaktywnych zasobów edukacyjnych. Kursy zawierają materiały dydaktyczne takie jak fiszki do samodzielnej nauki, prezentacje multimedialne, filmy, audiobooki, gry dydaktyczne oraz quizy umożliwiające samoocenę poziomu przyswojenia wiadomości. Dostęp do platform jest możliwy zawsze, co pozwala na naukę we własnym tempie i w najbardziej komfortowych warunkach. Nasi uczniowie uczą się podczas zajęć w szkole, ale mogą to robić również w domu czy na przykład w parku. Współczesną szkołę zabija uniformizacja i schematyzm a uwolnienie atrakcyjnych zasobów daje możliwość przełamania tych stereotypów. Nauka staje się ciekawa i pobudza do samodzielnych poszukiwań.

S.K. Od pewnego czasu obserwujemy modę na stosowanie technik informacyjno-komunikacyjnych. Szkoły prześcigają we wdrażaniu nowinek, często wyłącznie dla stworzenia pozorów nowoczesności. Czy takie rozwiązania w Pani szkole mają praktyczne uzasadnienie?

H.P. To nasi uczniowie podpowiadają nam, jakie rozwiązania powinniśmy wdrażać. Wystarczy tylko ich wysłuchać. Nie pozostajemy bierni wobec oczekiwań uczniów i wyzwań nowoczesnej edukacji. Młodzi ludzie mają zupełnie inne potrzeby, przyzwyczajenia i żyją w świecie przepełnionym technologią. Również sposoby przyswajania wiedzy bardzo się zmieniły. Nie uczestniczymy w „cyfrowym wyścigu szczurów”, lecz wychodzimy naprzeciw realnym oczekiwaniom. To sami uczniowie zainspirowali nas do przygotowania i wdrożenia nowego rozwiązania. W chwili obecnej platformy e-learningowe to już nie jedyne, lecz jedne z kilku wprowadzanych równocześnie i skorelowanych ze sobą innowacji.

S.K. Jakie jeszcze nowinki wprowadzono w Akademii Szkolnictwa?

H.P. Od września 2015 roku weszliśmy w nowy etap projektu cyfryzacji naszej placówki. Poza platformami e-learningowymi powstały również opracowane specjalnie na potrzeby naszej placówki multimedialne e-podręczniki do kształcenia zawodowego i ogólnego, do których dostęp uczniowie naszej szkoły mają za darmo. Rok szkolny 2015/2016 jest rokiem rewolucyjnych przemian w procesach uczenia się i nauczania. Właśnie w tym roku szkolnym rozpoczęły się prace nad tworzeniem multimedialnej biblioteki elektronicznych woluminów. Uczniowie i nauczyciele otrzymali dostęp do kilkuset podręczników w formie elektronicznej. Jest to prawdziwa, bogata w zbiory wirtualna biblioteka.

S.K. Biblioteka e-podręczników to absolutna nowość. Jak funkcjonuje taka wirtualna biblioteka?

H.P. Wirtualna biblioteka szkolna to wydzielone i zabezpieczone miejsce na naszym serwerze, gdzie umieszczone zostały podręczniki poddane digitalizacji do postaci multibooków. Są to podręczniki, których papierowymi odpowiednikami posługują się uczniowie w innych szkołach. W bibliotece tej znajdą się wszystkie podręczniki zalecane do nauki naszym uczniom. Nauczyciele mają tutaj możliwość personalizacji tych opracowań i dodawania do podręcznika własnych materiałów, prezentacji, filmów, audio, linków do materiałów zewnętrznych i wiele innych rozwiązań, dzięki którym podręczniki te stale ewoluują. E-podręczniki takie umożliwią naukę każdemu, wszędzie i o każdej porze. Wystarczy zalogować się do naszej biblioteki, by skorzystać z podręcznika w wersji on-line na lekcji lub w domu. Warto nadmienić, że dzięki wirtualnej bibliotece nasi uczniowie nie muszą ponosić kosztów zakupu podręczników, gdyż szkoła udostępnia im je za darmo. Część zasobów dostępna jest również na wolnych licencjach i każdy zainteresowany może z nich korzystać w Bibliotece Otwartej Edukacji.

S.K. W otwartych zasobach edukacyjnych szkoły jest również szkolna wideoteka. Proszę wyjaśnić skąd wziął się ten pomysł i czym jest ta wideoteka.

H.P. Naturalnym następstwem udostępnienia biblioteki e-podręczników stała się potrzeba budowy miejsca, w którym będzie można gromadzić materiały audiowizualne. Również w tym przypadku nasza szkoła wyszła naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom uczniów i nauczycieli. Trudno w dzisiejszych czasach kwestionować rolę pomocy dydaktycznych w postaci filmów i tutoriali ilustrujących w przystępny sposób materiały prezentowane w formie podającej. Jednak zgromadzenie w jednym miejscu filmów zalecanych do nauki w szerokim zakresie przedmiotów przysporzyło sporo problemów technicznych spowodowanych głównie obciążeniem serwera szkoły i w konsekwencji koniecznością poniesienia wysokich kosztów. Problem ten udało się jednak rozwiązać. Rozpoczęliśmy w tym zakresie współpracę z portalem WikiVid, który nieodpłatnie udostępnia kanały wideo o charakterze edukacyjnym. Dzięki rozwiązaniom jakie oferuje WikiVid obecnie w naszej szkolnej wideotece umieszczonych jest kilkaset filmów ilustrujących tematykę nauki we wszystkich zawodach, w których kształcimy.

S.K. Oprócz platform e-learningowch, wirtualnej biblioteki i wideoteki, jakimi jeszcze cyfrowymi nowinkami może nas zaskoczyć szkoła?

H.P. Poza wymienionymi rozwiązaniami wykorzystującymi techniki informatyczno-komunikacyjne, kolejnym ważnym elementem jest wprowadzenie wirtualnego doradztwa zawodowego, dzięki czemu uczniowie gimnazjów mogą samodzielnie określić swoje predyspozycje zawodowe. Gimnazjalista poszukujący dla siebie miejsca na rynku pracy i zawodu, który będzie dla niego najbardziej odpowiedni, może nieodpłatnie skorzystać z naszego poradnictwa. Wirtualny doradca zawodowy to internetowa aplikacja oparta o test predyspozycji zawodowych. Uczeń zaproszony jest tutaj do wypełnienia krótkiej ankiety podczas której określane zostają jego zainteresowania, cechy charakteru, predyspozycje i inne czynniki determinujące wybór najlepszego zawodu. Wynikiem badania ankietowego jest wskazanie propozycji zawodów najlepiej dla niego dopasowanych. W kolejnych etapach uczeń może zaznajomić się z opisem zawodu, jego prezentacją na filmie wideo oraz poznać sekrety tej profesji poprzez wzięcie udziału w kilku grach edukacyjnych wprowadzających w arkana zawodu. Bardzo nam zależy, aby młodzież świadomie wybierała ścieżki swego rozwoju a takie rozwiązanie z pewnością znacząco to ułatwia.

S.K. Rozwiązania technologiczne nie mogą dominować w procesie dydaktycznym, szczególnie gdy mowa o szkolnictwie zawodowym. Jakie działania są podejmowane w kontekście nabywania praktycznych kwalifikacji zawodowych?

H.P. Oczywiście cyfryzacja szkoły jest tylko jednym z elementów jej pracy. Dużą wagę przywiązujemy do praktycznej strony nauczanego zawodu. Szkoła nasza pracuje w systemie tydzień nauki w szkole i tydzień praktycznej nauki zawodu u pracodawcy. Stałym elementem pracy szkoły oprócz praktyk zawodowych oraz zajęć w ciągle doposażanych szkolnych pracowniach zawodowych są warsztaty. Mają one na celu zapoznanie uczniów ze wszystkimi nowościami, jakie pojawiają się w różnych dziedzinach. Prowadzimy cyklicznie warsztaty z kuchni regionalnej pod okiem eksperta kulinarnego. Efektem współpracy z Małą Akademią Mistrzostwa Zawodowego oraz z Centrum Obsługi Piekarstwa AKO S.A. są przeprowadzane liczne warsztaty technologiczne w naszej szkole oraz w zakładach produkcyjnych. Po ukończeniu każdego warsztatu uczniowie otrzymują odpowiednie certyfikaty, co czyni ich atrakcyjniejszymi na rynku pracy. Ważnym elementem tych działań jest kontakt uczniów z autorytetami, osobami znaczącymi w branży, dzięki czemu młodzież ma wzór do naśladowania.


S.K. W szkolnictwie zawodowym niezbędna jest współpraca szkoły i podmiotów gospodarczych. Jak takie relacje nawiązywane są w Akademii Szkolnictwa?

H.P. Po nawiązaniu współpracy z firmą Hair Company Prospektor z Katowic uczniowie naszej szkoły biorą udział w warsztatach fryzjerskich, mając tym samym dostęp do nowości na rynku fryzjerskim. Korzystają z profesjonalnego programu „Komputerowy dobór fryzur”, który pozwala im na perfekcyjną i satysfakcjonującą obsługę klienta. Program ten umożliwia klientowi zobaczenie swojej metamorfozy przed wykonaniem zabiegu. Dzięki współpracy i patronatowi Toruńskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości – wydziału kosmetologii nasi uczniowie uczący się w zawodzie fryzjer kończą certyfikowane kursy wizażu podstawowego. Pozwala to na kompleksową obsługę klienta w salonie. Klasy cukiernicze i piekarskie uzupełniają wiedzę praktyczną korzystając z wzorców Małej Akademii Mistrzostwa Zawodowego działającej przy firmie Savpol w Gliwicach a dzięki współpracy szkoły z firmą AKO S. uczestniczą w specjalistycznych szkoleniach. Najzdolniejsi uczniowie są przygotowywani pod okiem technologów firmy do udziału w ogólnopolskich konkursach branżowych.

S.K. Każda placówka edukacyjna powinna współpracować ze społecznością lokalną. Jak układają się takie relacje w Inowrocławiu?

H.P. Mając na celu szeroko rozumianą promocję szkolnictwa zawodowego jesteśmy organizatorem Festiwalu Zawodów pn. „Dobry zawód nie zawodzi”, na którym młodzież a także dzieci mogą zapoznać się z zawodami nauczanymi w szkole w sposób warsztatowy. Cenną stroną tego festiwalu jest ogromne zaangażowanie naszych uczniów i nauczycieli, którzy prześcigają się w pomysłach, jak najatrakcyjniej przedstawić swój zawód. Na uwagę zasługuje fakt dużego zaangażowania pracodawców w festiwal. Swoją obecnością potwierdzają oni wiarygodność współpracy i pomocy Akademii Szkolnictwa. W okresie ferii zimowych dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów organizujemy warsztaty zawodoznawcze: fryzjerskie, kulinarne językowe, samochodowe pn. „Zawodowy Zawrót Głowy”. Cieszą się one bardzo dużym zainteresowaniem.

S.K. Czy szkoła wdrażająca tak ambitne projekty korzysta z pomocy finansowej w ramach rządowych i unijnych programów wsparcia?

H.P. Jako dyrektor szkoły realnie patrzę na potrzeby i możliwości finansowe mojej placówki. Staram się sprostać wymogom uczniów i racjonalnie gospodarować potencjałem nauczycieli. Wolę wspierać inicjatywy i konstruktywne rozwiązania w oparciu o budżet własny niż przechodzić nierealne często procedury formalne projektów grantowych. Efekty tej strategii są widoczne a zapał do wprowadzania koniecznych zmian nie jest pochłaniany na projekty, które często istnieją tylko na papierze. Nie krytykuję w tym miejscu założeń programów grantowych, zwracam wyłącznie uwagę na fakt, że czasem wystarczy zakasać rękawy i można zrobić coś samodzielnie.

S.K. Jaka jest Pani recepta na szkołę zawodową nowej generacji?

H.P. Szkoła zawodowa nie musi być nudna. Ważną rzeczą jest, żeby była otwarta na ucznia i widziała w nim absolwenta wyposażonego w umiejętności, które pozwolą mu odnaleźć się zarówno na polskim, jak i zagranicznym rynku pracy. Młodzież, która od początku będzie korzystała z nowych technologii, po ukończeniu szkoły będzie miała znacznie szerszy dostęp do informacji niż ich rówieśnicy z innych szkół. Oczywiście jeśli uczniowie zostaną nauczeni samodzielnej analizy znalezionych informacji i poruszania się w stechnicyzowanym świecie. Szkoła zawodowa działająca w oderwaniu od środowiska pracodawców, środowiska gospodarczego i społeczności lokalnej traci swój sens – warto o tym pamiętać.

 S.K. Dziękuję za rozmowę.