Świat w którym czas i przestrzeń są iluzją a prędkość nie mierzy się w skali kilometrów czy mil na godzinę lecz w tempie transmisji danych do niedawna zarezerwowany był wyłącznie dla powieści fantastyczno naukowych lat 80’ tych. Nie minęło wiele czasu gdy realia te stały się codziennością. Postępująca rewolucja technologii cyfrowych przyczynia się do zaniku granic dotychczas dzielących ludzi. Takie ograniczenia jak różnice narodowościowe, bariery środowiskowe czy trudności komunikacyjne zaczynają tracić na znaczeniu otwierając przed nami nowe horyzonty i możliwości.
Żyjemy w czasach gdy postęp przybiera niespotykane dotąd w historii tempo. Nowe idee zastępują stare, utarte schematy a coraz łatwiejszy i szybszy przepływ informacji oraz łatwiejszy dostęp do zasobów wiedzy zmienia sposoby uczenia się i nauczania. Sprawdzone metody nauczania okazują się coraz częściej niewydolne.
Człowiek XXI wieku staje się w coraz większym stopniu istotą sieciową, poszukującą odpowiedzi na nurtujące go pytania nie w księgozbiorach bibliotek, szkołach czy uniwersytetach lecz w zasobach Internetu. W społeczeństwie informacyjnym pojawił się nowy świat edukacji ogólnej i zawodowej, z bogactwem interaktywnych i społecznościowych narzędzi informatycznych, które w naturalny sposób wykorzystuj ą codziennie młodzi ludzie. Współcześni uczniowie to zupełnie inne pokolenie, którego nawyki przyswajania wiedzy uległy zmianie. W takim świecie edukacji kończy się "epoka kredy" a nowe wyzwania skłaniają do poszukiwania nowych metod i narzędzi edukacyjnych.
Szkoły zawodowe i uczelnie wyższe taśmowo produkują absolwentów do zawodów, które zatrudnienia nie dają, lub dawać nie będą, gdyż szybki rozwój technologii i automatyzacja produkcji czyni je archaicznymi. Zatem, placówki te nie mogą zaoferować niczego poza dyplomem. Sam dyplom, potwierdzający rzekome kwalifikacje zawodowe ma dziś wątpliwą wartość rynkową. Rozliczne próby odbudowy systemu edukacji spełzają na niczym, komplikując już i tak trudną sytuację. Przychodzi czas na radykalną zmianę podejścia do schematów uczenia się i nauczania oraz mentalności i przyzwyczajeń nauczycieli i uczniów.
Poza trudnościami adaptacyjnymi nauczycieli, przeszkodą w efektywności nauczania jest brak świadomości szybkości zmian na rynku pracy i wymagań stawianych absolwentowi szkoły już na samym starcie kariery zawodowej.. By dotrzymać tempa postępowi nie wystarczy realizacja programów nauczania gdyż po zakończeniu cyklu nauki ich treści będą już nieaktualne a stosowane podręczniki przestarzałe. Jedynym sensownym rozwiązaniem wydaje się być konstruktywistyczne podejście do edukacji. W myśl konstruktywizmu wiedza nie jest bowiem powielana lecz ustawicznie tworzona przez jednostkę. Człowiek nie rejestruje informacji, lecz buduje struktury wiedzy z dostępnych informacji. Technologie cyfrowe, w tym wykorzystanie zasobów sieci Internet w kształceniu ustawicznym umożliwiają tworzenie „:odnawialnych źródeł wiedzy” w postaci sieciowych, otwartych zasobów edukacyjnych umożliwiających bieżącą aktualizację treści.
Choć ciągle jeszcze na marginesie głównego nurtu edukacji, coraz częściej jednak dostrzegane są inicjatywy, których celem jest upowszechnienie wolnych zasobów edukacyjnych. Multimedialne, zawierające animacje, dźwięki, biblioteki e-podręczników i zestawy interaktywnych zadań edukacyjne zasoby sieciowe mogą stać się odpowiedzą na oczekiwania uczniów pokolenia cyfrowego. Jednak rewolucja w tej sferze nie następuje choć pozornie obserwuje się intensyfikację cyfryzacji szkolnictwa. Zmiany te jednak dotyczą często wyłącznie sfery wyposażenia technicznego szkół. Codziennością są już pracownie wyposażone w dostęp do sieci Internet, stanowiska komputerowe, projektory multimedialne, tablice interaktywne i nny, często bardzo zaawansowany technologicznie sprzęt edukacyjny. Niestety, bywa iż wyposażenie to nie jest wcale wykorzystywane podczas zajęć lekcyjnych. Przyczyn tego stanu jest wiele. Jedną z nich jest niechęć nauczycieli do zmiany utrwalonego schematu nauczania i brak umiejętności obsługi oraz nieznajomość możliwości zastosowana tych narzędzi. W chwili obecnej świadomość przemian społecznych i posiadanie kompetencji w zakresie technik informatyczno komunikacyjnych przez nauczycieli jest jednym z kluczowych aspektów umożliwiających unowocześnienie procesu nauczania.
Priorytetem dla decydentów oświatowych i organów prowadzących placówki szkolne powinno stać się wspieranie oddolnych zmian w systemie edukacji oraz stworzenie optymalnych warunków i odpowiednich podstaw prawnych dla powstawania i rozwoju lokalnych i ogólnopolskich innowacyjnych inicjatyw edukacyjnych, dzięki którym możliwa będzie radykalna zmiana paradygmatów obecnej szkoły. Jedną z perspektyw rozwoju szkoły jest otwarcie jej na środowisko zewnętrzne, uwolnienie zasobów wiedzy dla każdego, w dowolnym miejscu i czasie.
Nowy model szkoły, rozumianej jako otwarte środowisko
edukacyjne to ciągle jaszcze przyszłość, od nas samych jednak zależy jak bardzo jest ona odległa.
0 komentarze:
Prześlij komentarz